U galeriji O3one u Beogradu od 18. do 31. decembra postavljena je izložba slikarke Jelene Jelače.
Samostalnom izložbom Jelača predstavlja publici novi ciklus radova pod nazivom „(Po)Kretati se mora“. U svojim radovima, Jelača rekreira ili konstruiše proživljene ili hipotetičke situacije iz svakodnevnog društvenog života i naročito sveta noćnih provoda, stvarajući specifičnu dokumentarističku sliku stavrnosti u kojoj verno predstavljeni ambijenti i protagonisti ostvaruju upečatljivu komunikaciju sa posmatračem. Ovim ciklusom Jelača se nadovezuje na prethodnu samostalnu izložbu pod nazivom „Dnevnik kretanja“ i nastavlja da na upečatljiv način promišlja temu života i „kretanja“ u svakodnevnom iskustvu, odnosno, onoga što ga zapravo pokreće. Neke od prikazanih radova prate i zvučni zapisi sa odgovarajućih događaja i mesta, dodatno sugerišući relacije dela prema stvarnosti i proživljenom iskustvu. Multi-medijalni aspekt izložbe naglašen je i specifičnom vrstom preformanasa na otvaranju u vidu nastupa VIS Limunade, Flesh Community i DJ dua Ewox i Tamarinsky, čime se oživljava deo iskustva koje Jelača dokumentuje.
Jelena Jelača je rođena, živi i slika u Beogradu. Fakultet likovnih umetnosti u Beogradu upisuje 1993. Diplomira 1998. godine u klasi profesora Radomira Reljića. Iste godine upisuje postdiplomske studije iz oblasti proširenih medija pod mentorstvom profesora Dragana Jovanovića. Magistrira 2000. godine, a iste godine postaje član ULUS-a.
Na kolektivnim izložbama učestvuje od 1994. Jelena voli da slika svoje prijatelje, Meksiko, sebe, svoje doživljaje, egzotične gradove, obale i terase, clubbing i klabere, postapokaliptično floralne vizije osvežavajućih koktela… oslikava ramove za ogledala, vaja, a za sobom ima i kratkometražni animirani film „U Ogledalu”.
O IZLOŽBI: "Iako slike Jelene Jelače od svog nastanka žive kao dokumenti gradskog života, putovanja i intimnih dnevničkih zabeleški, oni to zapravo nisu. Jelačine slike su zabeleška, postskript, druga vrsta dokumenta, gest usmeren na fikcionalni nastavak dokumentovanog trenutka - odvraćanje pogleda nazad, ka autorki. Pažljivim posmatranjem primetićete da iako zeleđeni, zaustavljeni u pokretu, svi Jelačini likovi gledaju pravo u nju koja ih ponovno stvara, odnosno u nas koji ih ponovo gledamo i tako se (po)kreću, i od statičnih objekata koji su bili u trenutku promatranja, postaju aktivni učesnici u procesu nastajanja umetnosti. Umetnička intervencija Jelene Jelače se sastoji u tome da re-kreira događaj, prostor i aktere odnosno da unutar slike (ponovo) izvede događaje koji su se desili na način da osvesti njihove protagoniste o tome da su gledani, depasivizirajući ih, ali i da pokrene prostor izmenom perspektive, što izlazi iz okvira dokumentarističkog pristupa koji reprezentuje, odnosno beleži situaciju onakvom kakva jeste.
Okvir u kome se kreće slikarstvo Jelene Jelače pripada performativnom realizmu, jer budući da se nikada nisu desili kao takvi u stvarnosti, za događaje kojima se Jelača u svojim radovima bavi, možemo reći da su performativni iskazi svakodnevice. Njeni slikarski iskazi konstituišu jednu drugu, umetničku ili kulturalnu stvarnost dešavanja koja postoje i koja se odvijaju i u kojima autorka zajedno sa protagonistima (nastavlja da) učestvuje. Kako pri interpretaciji stvarnosti ne operiše fantastičnim prizorima motivisanim unutarnjim doživljajima, umetnička intervencija autorke svedena je na slikarsku artikulaciju onoga što Derida naziva difference – razlike, iskaza koji proizvodi značenje i uvodi u jezik slike pitanje odnosa aktivnog i pasivnog, usložnjava odnose svih aktera u procesu proizvodnje značenja.
Jedno od osnovnih osobenosti performativnog iskaza, a ktome i slike kada je čitamo putem performativnog realizma, jeste da proizvodi određene efekte u stvarnosti. Upravo su efekti Jelačinih slika bili početna tačka ovakvog tumačenja njene umetnosti kao performativne, bez obzira što oni pripadaju jednoj široj, ne-umetničkoj stvarnosti, polju svakodnevice. Naime, pokrenuti na slikama, Jelačini likovi pokrenuli su se i u stvarnosti, i postali participatorke/i u diskursivnom poretku koji je generisan umetničkim postupkom. U različitim medijima i na različite načine, oni su odgovorili na Jelačin performativni gest i proizveli zvuk (Marko Nastić), tekst (više autora) ili animirani film (Srđan Ćešić), ali i komentare, poruke i različite aktivnosti na socijalnim mrežama i u realnom životu koje je moguće i opravdano uvesti u polje umetnosti.
Slike Jelene Jelače značajne su upravo po onome što nastaje izvan umetničkog stvaranja, odnosno po njegovom okončanju, kada se slika ili neki njen deo izloži. U tom trenutku, performativni gest unutar slike, Jelačin zahtev za (o)kretanjem pogleda ka spolja, izvan slike ka društvu, pokreće dijalog odnosno polilog i ispunjava naslovno obećanje o neophodnosti kretanja, jer društvo u kome slika nastaje biva zaista pokrenuto. Zbog toga delo Jelene Jelače nije moguće posmatrati jednovremeno, kroz singularne društvene događaje u sferi umetnosti, neophodno je da pokušamo da sagledamo njihovu procesualnost putem efekata koje proizvode unutar kulturnih i društvenih praksi, koje ih pokreću i kojima se vraćaju."
